یائسگی زود رس در بانوان
یائسگی زود رس در بانوان چه علائمی دارد؟ یائسگی در خانم ها که معمولا از 50 سالگی به بعد اتفاق می افتد به دورانی اطلاق می گردد که سیکل قاعدگی متوقف می شود. اما برخی خانم ها در سنین پایین تر و زیر چهل سال یائسه می شوند که به این حالت یائسگی زودرس گفته می شود. اما علت چیست و چگونه می توان آن را تشخیص داد؟ در ادامه همراه ما باشید.
یائسگی زودرس چیست؟
از دوران بلوغ به بعد، هورمونی به نام استروژن در بدن خانم ها تولید می شود که روند تخمک گذاری را کنترل می کند، به مرور که سن بالا می رود، از میزان تولید این هورمون کاسته می شود تا زمانی که یائسگی اتفاق بیفتد که در حالت طبیعی از پنجاه سالگی به بعد شاهد بروز آن خواهیم بود. حال ممکن است برخی خانم ها در دهه چهل زندگی خود با علائمی از یائسگی زودرس روبرو شوند که دلیل آن این است که تخمدان ها عملکرد طبیعی خود را از دست می دهند و یا می تواند به دلیل انجام جراحی هایی مانند برداشتن تخمدان ها یا آسیب های ناشی از هورمون درمانی باشد.
در حالت طبیعی، زمانی که تخمک گذاری با نداشتن 12 دوره سیکل قاعدگی و یا بیشتر متوقف شد، آغاز یائسگی در نظر گرفته می شود و در خانم های جوان، در صورتی که فاصله بین دوره ها زیاد شود و یا مدت زمان خونریزی از ده روز بیشتر شود، باید به یائسگی زودرس شک کرد و معاینات بیشتری را انجام داد.
علائم و نشانه های یائسگی زودرس
علائم یائسگی زودس هم مشابه با یائسگی در حالت طبیعی است و می تواند که با علائم فیزیکی نیز همراه باشد. از جمله:
• نامنظم شدن یا توقف سیکل قاعدگی
• تغییراتی در حجم خونریزی
• گرگرفتگی
• خشکی واژن
• ناراحتی های مثانه و بروز مشکلاتی در کنترل مثانه (بی اختیاری)
• تغییرات رفتاری و احساسی مانند افسردگی خفیف
• خشک شدن پوست، چشم ها و دهان
• بی خوابی
• کاهش میل جنسی
اگر زیر چهل سال هستید و با علائم گفته شده روبرو شده اید، بهتر است موارد زیر مورد بررسی قرار بگیرد:
• سابقه درمان هایی مانند رادیوتراپی و شیمی درمانی
• سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری های خود ایمنی، کم کاری تیروئید یا لوپوس
• اقدام به بارداری ناموفق بیش از یک سال
• سابقه یائسگی زودرس در مادر یا خواهر
تشخیص یائسگی زودرس
در ابتدا پزشک به معاینه فیزیکی می پردازد و نیاز است آزمایش خون انجام شود تا مواردی مانند بارداری یا بیماری تیروئید بررسی گردد. بهتر است سطح استرادیول که نوعی از استروژن است و می تواند نشانه ای از توقف عملکرد تخمدان ها باشد نیز اندازه گیری شود. در صورتی که سطح استرادیول کمتر از سی باشد، نشانه ای خواهد بود از یائسگی.
با این حال، مهم ترین تست تشیخصی، آزمایش خون است که سطح FSH را نشان می دهد که این هورمون باعث می شود تا تخمدان ها، استروژن تولید کنند. زمانی که میزان تولید استروژن از تخمدان ها کم شود، سطح FSH بالا می رود و FSH بالای چهل، به معنای یائسگی می باشد.
عوارض سلامتی یائسگی زودرس
کاهش تولید استروژن در بدن و یائسگی زود هنگام می تواند مشکلات سلامتی بسیاری را برای خانم ها به همراه داشته باشد و احتمال بروز مشکلات پزشکی مانند پوکی استخوان را افزایش بدهد. از جمله عوارض آن می توان به مواردی مانند افزایش احتمال بروز سرطان کولون و تخمدان، بیماری های لثه و از دست دادن دندان ها اشاره کرد.
برای این که بتوان از بروز این مشکل پیشگیری کرد توصیه می شود خانم ها به سلامت بدنی خود اهمیت بدهند، معاینات و چکاپ های دوره ای را به طور مرتب نزد متخصص زنان انجام بدهند، رژیم غذایی سالمی داشته باشند و تا جایی که می توانند میوه و سبزیجات، مکمل های غذایی و ویتامین ها و پروتئین ها را نباید در سبد غذایی فراموش کنند و در مقابل، مصرف قهوه و نوشیدنی های کافئین دار باید محدود شود.
